مقایسه اثر حفاظتی ال- کارنیتین و استیل ال- کارنیتین بر سطح گلوکز سرم و پراکسیداسیون لیپیدی در موش‌های صحرایی دیابتی

اهداف: امروزه گرایش به‌سوی داروهای جدید که عوارض جانبی کمتری دارند روزبه‌روز گسترش می‌یابد. مطالعات مختلف تاثیر ال‌کارنیتین و استیل‌ال‌کارنیتین را در کاهش عوارض ثانویه بیماری دیابت نوع اول نشان داده‌اند. هدف این مطالعه، بررسی اثر تجویز خوراکی ال‌کارنیتین و استیل‌ال‌کارنیتین بر میزان گلوکز خون و پراکسیداسیون لیپیدی بافت مغز و کبد در رت‌های دیابتی بود. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، 50 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به‌طور تصادفی به پنج گروه؛ کنترل (موش‌های سالم)، کنترل‌منفی (موش‌های دیابتی) و سه گروه دیابتی تحت تیمار تقسیم شدند. گروه‌های دیابتی با تزریق 110میلی‌گرم بر کیلوگرم آلوکسان دیابتی شدند. گروه‌های تحت تیمار، هر کدام به ترتیب ال‌کارنیتین، استیل‌ال‌کارنیتین و ال‌کارنیتین به‌همراه استیل‌ال‌کارنیتین (به‌میزان 300میلی‌گرم بر کیلوگرم) را به‌صورت گاواژ به‌مدت 30 روز دریافت نمودند. در پایان آزمایش، پراکسیداسیون لیپیدی، گلوکز سرم، پروفایل لیپیدی و آنزیم‌های کبدی اندازه­گیری شد. نتایج توسط آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه و به‌دنبال آن آزمون تکمیلی توکی تحلیل شدند. یافته‌ها: در گروه دیابتی تحت تیمار با ال‌کارنیتین در مقایسه با گروه دیابتی بدون درمان، به‌طور معنی‌داری غلظت گلوکز ناشتای خون، تری‌گلیسرید، کلسترول، کراتینین و آنزیم‌های کبدی سرم، همچنین میزان مالون‌دی‌آلدئید بافت کبد کاهش و میزان HDL افزایش یافت (05/0p<). تجویز استیل‌ال‌کارنیتین سبب کاهش مالون‌دی‌آلدئید بافت مغز و افزایش HDL سرم شد، اما بر سایر پارامترها اثر معنی‌دار نداشت. تجویز استیل‌ال‌کارنیتین همراه با ال‌کارنیتین، اثرات مثبت ال‌کارنیتین را کاهش داد. نتیجه‌گیری: تجویز ال‌کارنیتین در مقایسه با استیل‌ال‌کارنیتین در کاهش عوارض ثانویه بیماری دیابت تاثیر بیشتری دارد. همچنین تجویز همزمان این دو ماده توصیه نمی‌شود.